اول ما والدین باید بدانیم دوران نوجوانی دخترمان از چه سنی شروع می شود و تا چه سنی این دورانی که مداوما شخصیت و منش آن در حال تغییر است ادامه دارد . بیشترین جمله ای که امروز از زبان دختران نوجوان شنیده می شود این است که« مادرم من را درک نمی کند».

در این مقاله قرار است در مورد روحیات نوجوانی دختران بگوییم و راه علاج موثری برای برقراری ارتباط صحیح و سالم با یک دخترخانم نوجوان را مطرح کنیم.

از مسئول پرورشی مدرسه دخترم پرسیدم مادران بیشتر دنبال پرسیدن چه سوالی هستند:

ندانستن این که چگونه با دختر نوجوانشان رفتار کنند؟

بیشتر مادران عنوان می کنند که دیگر خسته شده ایم. هر کاری که فکرش را بکنید انجام داده ایم و وقتی سئوال می کنیم چه کاری تا الان انجام داده اید توضیح بدهید ، می بینم کوچکترین کار که دوستی با دختر و رفتار بر اساس ادراک دخترشان هست انجام نداده اند .

بیشتر مادران می گویند که دخترشان عوض شده در صورتی که رفتار کردن من مادر نسبت به سالهای قبلی تغییر خاصی نکرده و فرزند ما نمی تواند که حرف مارا گوش دهد . ویا مدام با ما  بحث وگفتگو دارند. همیشه روبروی آینه نشسته و گرفتارکارخودش است و هیچ کمکی به من که مادرش باشد نمی کند و مدام گوشی موبایلش دستش است و به صحبت  دوستانش بیشتر ازمن مادر گوش می دهد.

وقتی مادران نیستند در مدرسه دختران مراجعه می کنند و از اینکه مادر و یا پدر ، آن ها را درک نمی کنند گلایه و شکایت دارند
در این مقاله قراربراین است در مورد خصوصیات نوجوانی دختران بگوییم و راهکارهایی برای ارتباط صحیح و سالم با یک دختر نوجوان را شرح بدهیم .

مهم ترین ویژگی دوره نوجوانی :

ما والدین باید با دنیای نوجوان خود آشنا شویم:

دگرگونی جسمی  

معمولا اولین تغییری که در دختر نوجوانمان روبرو می شوید، تغییرات جسمی است که در اثر تغییرات هورمونی در بدن او رخ می دهد.ظاهردخترتان تغییر می کند و شکل زنانه به خود می گیرد ، اما رفتارهایش گاهی هنوز کودکانه است.

ازمهمترین وظایف والدین بخصوص مادران آشنا کردن دخترا ن با این تغییرات جسمی است .

 وضعیت شناختی

در این دوره نوجوانان از هوش سرشاری برخوردارند . می توانند به صورت منطقی درک کندو قدرت تحلیل  کردن دارد. بنابراین احتمال دارد با شما بحث کند و شما و افکار و عقایدتان را به چالش بکشد. حتی در مورد افکار خودش هم شک و تردید دارد. دختران  حرف مادران را به راحتی نمی پذیرد، بلکه بایدب رایش دلیل بیاورید و استدلال کنید. این همه شک و بحث و تردید برای مقابله و دعوا با شما نیست، بلکه می خواهد همه چیز را از اول و بر اساس استدلال و منطق بسازد.

گشتن دنبال هویت

یکی از ویژگی های نوجوانی به دنبال هویت گشتن و رسیدن به پاسخ سوال «من کیستم؟» است. او به دنبال کسب شناخت از خودش در همه ابعاد زندگی است. تلاش می کند به یک من مستقل دست یابد. خلاصه کلام اینکه می خواهد خودش را تعریف کند.

خودبینی

بیشترنوجوانان در دوره نوجوانی فکر می کنند دیگران به آن ها توجه دارند بههمین علت زمان  زیادی را به تفکر در مورد وضعیت ظاهری خود می کنند و زمان زیادی را روبروی آینه می ایستند. دختران فکر می کند هنگام رفتن به مهمانی همه به اوتوجه می کنند و اگرذره ای در ظاهرش نقص داشته باشد همه متوجه خواهند شد.

 تصور سازی ذهنی نسبت به آسیب ناپذیری خود

نوجوانان در این سن توی این فکرهستند که اتفاقات بد فقط برای دیگران رخ می دهد و آسیب می بینند. آنها به اندازه کافی بزرگ شده اند و عاقل هستند و به طورفوق العاده ای می توانند از مشکلات بگریزند. البته این  چیزی نیست جز تصویر سازی ذهنی  و بیشتر شبیه یک توهم است . این توهم می تواند اصل و پایه  مخاطرات و انحرافات بسیاری در دختر نوجوان شما باشد.

به طور مثال «اگر با یک غریبه هم تنها باشم برای من هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. من کاملا  می دونم چطوری باید رفتار کنم و مشکلات خودم را حل کنم »

تقلید کردن

در سالهای نوجوانی دوستان و همکلاسی ها برای دختران ، اهمیت زیادی پیدا می کنند و برای اینکه در بین همسالان خود پذیرفته شوند، هم صدایی و شبیه شدن با دوستان را انتخاب می کنند، به طوری که بودن در میان همسالان و تشابه با آنان به یک نیاز اساسی در دوران نوجوانی تبدیل می شود.

جای نگرانی نیست ! بودن در گروه هم سن و سالان  و اهمیت و نفوذ همسالان برای دختر شما یک ویژگی طبیعی دوران نوجوانی است. نوجوان با بودن در گروه همسالانش، احساس استقلال را می آموزد .

علاقه نداشتن به مطالعه

دختران نوجوان معمولا با افت تحصیلی مواجه می شوند . یکی از مهم ترین دلایل این افت تحصیلی ورود به کلاس ها و موقعیت های جدید به زندگی است. بایدما والدین مخصوصا مادر در کنار او باشد. به او کمک کنید تاصلایق و علائق تحصیلی و توانایی های خود را بشناسد و به کار ببندد

پیشنهاد من برای تعامل با دختران نوجوان:

 اشتباها ت تکرار شونده دیگران را در مورد دخترتان انجام ندهید

اول مقایسه  یا تحقیر نکنید

حواستان را جمه کنید یک از  بزرگترین اشتباهی که دخترتان را از شما دور می کند، تحقیر کردن او در جمع و حتی در خلوت است. او را به خاطر نقطه ضعف هایش تحقیر نکنید و موفقیت های دیگران و شکست هایش را بر سرش نکوبید. دختران را همانطور که هست بپذیرید و از او به تناسب استعدادها و توانایی هایش انتظار داشته باشید.

مطمئن باشید او نیز استعدادها و توانایی های خودش را دارد. در پیدا کردن استعدادهایش و رفع نقاط ضعفش به او کمک کنید.

نشان ندهید که نگران دخترتان هستید

گاهی والدین آنقدر نگران دختر نوجوانشان هستند که او را شدیدا محدود می کنند و تحت کنترل خود قرار می دهند اما متاسفانه دختران، در اکثر موارد، در برابر فشار والدین به دروغگویی رو می آورند و در مورد فعالیت ها و دوستانشان به والدین دروغ می گویند. بنابراین به جای محدودیت بیش از حد سعی کنید مهارت روبرو شدن با خطرات را به دخترتان بیاموزید، به او یاد دهید چگونه تنها به کلاس زبان برود، در برابر شماره های ناشناسی که به او زنگ می زنند یا برایش پیامک می فرستند چه واکنشی بهتر است داشته باشد.

مادران همه کارها را انجام ندهند

به او مسئولیت هایی را واگذار کنید. نباید همه کارهایش را شما انجام دهید. اینکه اجازه نمی دهید دست به سیاه و سفید بزند، همه کارهای خانه و حتی کارهای شخصی او را انجام می دهید، شما را تبدیل به یک مادر خوب نمی کند، بلکه باعث می شود دخترتان به یک فرد مسئولیت گریز تبدیل شود. به او وظایفی را محول کنید و اجازه دهید مسئولیت کار و عواقب خوب و بدش کاملا به عهده خودش باشد.

کارهایی که باید رعایت کنید:

فضای خانه محیطی امن برای دختران باشد

اولین و مهمترین پایگاه و تکیه گاه برای دختر نوجوانتان باید خانه ای باشد که در آن زندگی می کند. سعی کنید محیط خانه را آرام نگاه دارید. محیط پرتنش و پر از دعوای خانوادگی او را از خانه و والدین فراری خواهد داد.

با او صحبت کنید. از او مشورت بخواهید. زمانی که اظهارنظر می کند، مکث توأم با تفکر داشته باشید تا به باارزش بودن زمینه های ذهنی خودش فکر کند. حتی از او راهنمایی بخواهید. مسائلی را مطرح کنید و طوری نشان دهید که شما مشتاقانه منتظر راهنمایی ها و ایده های خلاقانه او هستید.

 کسب اطلاعات در مورد دوره نوجوانی و انتقال اطلاعات به دخترمان

در رابطه با مراحل رشد انسان و تغییرات هر مرحله به ویژه نوجوانی تا آنجا که می توانید اطلاعات کسب کنید. هر قدر دانش شما بیشتر باشد، کمتر در رویارویی با مسائل غافلگیر و مستاصل خواهید شد. علاوه بر این با فرزندانتان نیز در مورد ویژگی های سن نوجوانی صحبت کنید.

مثلا وقتی دختر نوجوانتان بداند همه دخترهای هم سن و سالش نگران ظاهر و قیافه خودشان هستند و این یک ویژگی وابسته به سن است بیشتر احساس آرامش خواهد کرد. می توانید در این مورد حتی از خاطرات خودتان هم با او حرف بزنید و به او بگویید شما هم در نوجوانی نگران جوش های صورتتان بوده اید و فکر می کردید همیشگی خواهند بود و اینکه این موضوع در آن زمان چقدر ذهنتان را به خود مشغول کرده بود اما حالا اثری از آنها نمانده است.

چه موضعی دارید

گاهی خیلی از مشکلات بین شما و او به این خاطر اتفاق می افتد که به روشنی و وضوح با او صحبت نمی کنید. بهتر است خواسته هایتان را در مورد رابطه با دوستان و همکلاسی ها، زمان برگشتن به خانه، شرکت در مهمانی ها و استفاده از اینترنت، موبایل و … مشخص کنید و به روشنی با ذکر دلایل منطقی قوانین و انتظارات خود را توضیح دهید.

 آموزش دادن تصمیم گیری به ئخترمان

مهارتی مهم که دختران نوجوان باید یاد بگیرند «تصمیم گیری» است. دختران را در تصمیمات خانواده شریک کنید. مثلا در انتخاب پرده و دکوراسیون خانه نظر او را بپرسید. او را در موقعیت هایی قرار دهید که تصمیم گیرنده نهایی خودش باشد. یادگیری مهارت تصمیم گیری در دوران نوجوانی به او کمک می کند در تصمیم های مهم زندگی به درستی عمل کند و همه جوانب یک امر را بسنجد.

محترم شمردن خلوت های دختر

دختر نوجوان شما دوست دارد بیشتر وقتش را در اتاقش تنها باشد، موسیقی گوش دهد و شعر بخواند یا حتی برای درس خواندن تنها در اتاقش بنشیند و در اتاقش را ببندد. دوست دارد یک حریم خصوصی داشته باشد. وقتی در اتاقش را می بندد، اتاقش را قلمرو سلطنت خود فرض می کند. دوست دارد هر طور خودش دوست دارد درآنجا پادشاهی کند. به خواسته او، تا حدی که قوانین خانه تان اجازه می دهد، احترام بگذارید و هرگز سرزده و بدون اینکه در بزنید به اتاقش وارد نشوید مگر اینکه یک دلیل منطقی و مهم داشته باشید.

اعتماد کردن به دختر

دخترتان تا زمانی که باور نکند به او اعتماد دارید به شما اعتماد نخواهد کرد و تلاشتان بی فایده خواهد بود. اعتماد یک پل دوطرفه است، بنابراین به او اعتماد کنید و این را با رفتارتان به او نشان دهید و به او بیاموزید ما در برابر اعتمادی که به هم داریم، مسئول هستیم. البته فراموش نکنید اعتماد باید آگاهانه و هوشیارانه باشد، بهتر است این اعتماد را از سال های آغازین نوجوانی شروع کنید.

تحسین و یا انتقاد کردن در زمان مناسب و مکان مناسب

وقتی کار یا مسئولیتی را به خوبی انجام می دهد از او تشکر کنید و به خاطر کار خوب تحسینش کنید. منطقی و درست از او تعریف و تمجید کنید، به کار خوبی که انجام داده است، اشاره کنید. این اصل را هنگام انتقاد کردن از او هم رعایت کنید و به کار اشتباهی که انجام داده است اشاره کنید و کل وجود او را به خاطر کار اشتباهی که انجام داده، زیر سوال نبرید.